![]() | ||
Dolina Jaworowa, w głębi po lewej Lodowy Szczyt, z prawej Jaworowe Szczyty.
Na przodzie w słońcu polana Gałajdówka. Fot. Vladimír Koštial |
W poprzednim zeszycie (22–42) naszej Górskiej Biblioteczki Historycznej opublikowaliśmy parę uzupełnień do obszernego studium zamieszczonego w tomie 75 „Wierchów”, a poświęconego historii pierwszego wejścia na Lodowy Szczyt w dniu 31 sierpnia 1843 roku. W tym naszym dodatku do literackich źródeł dokumentujących to wydarzenie dorzuciliśmy jedno nowe, dotąd nieznane tatrologom, choć historycznie bardzo ważne, mianowicie artykuł sprawozdawczy uczestnika czy nawet inicjatora zdobywczej wyprawy, inżyniera z jaworzyńskiej huty, Wilhelma Richtera, ogłoszony w bratysławskiej gazecie „Pannonia” w niespełna miesiąc po sukcesie na Lodowym. Gazety tej nie było w polskich bibliotekach, toteż i artykuł Richtera wymknął się uwadze bibliografów i badaczy historii taternictwa. W rok później Richter opublikował swoją – już szerzej znaną – książkę o Węgrzech, w której w rozdziale końcowym (VIII) powtórzył relację z wyprawy na Lodowy – w trochę innej wersji. Ponieważ oba te jego sprawozdania obrazują dużej rangi wydarzenie górskie, postanowiliśmy obydwa teksty udostępnić naszym czytelnikom w całości, we własnym, w miarę wiernym przekładzie na język polski. Richter był bardzo płodnym publicystą, nie jest zatem wykluczone, że o przygodzie z Lodowym napisał gdzieś jeszcze i że w przyszłości pojawią się dodatkowe szczegóły. Spory fragment książkowego rozdziału Richtera ukazał się w polskim przekładzie we wspomnianym artykule w „Wierchach” – w szczegółach może on jednak odbiegać od naszego tłumaczenia, pełniejszego i bardziej dosłownego. Jako aneks do obu sprawozdań Richtera dodajemy spolszczony fragment listu znanego niemieckiego geografa, prof. Karla Rittera, który też uczestniczył w wyprawie na Lodowy, wycofał się jednak z próby wejścia na szczyt. Informuje o tym brata w liście z Kieżmarku z datą 2 września 1843 roku. Nazewnictwo spolszczamy, a formy stosowane przez autora wtrącamy w nawiasach kwadratowych. Nazwy roślin pozostają w wersjach łacińskich.
Józef Nyka
|
GBH0000 | 43 (2016) |
![]() |