Jak już podawaliśmy, podczas samotnego patrolu toprowskiego w dniu 26 września 1997 w rejonie Białczańskiej Przełęczy Wyżniej spadł żlebem ku Żabim Stawom Janusz Śmiałek, dr nauk technicznych i wykładowca AGH. W kilka godzin później ratownicy znaleźli ciało i przerzucili je helikopterem do Zakopanego. Urodzony 11 września 1940 r. w Warszawie, mieszkał i pracował w Krakowie, był też działaczem tamtejszych klubów. W Tatrach wspinał się wyczynowo (m.in. Wariant R), szereg wejść zrobił poza Tatrami (np. na Demawand, 5670 m), jego droga życiowa była jednak głównie związana z jaskiniami. Należy niewątpliwie do pierwszoplanowych twórców światowej ekspansji polskiej speleologii w minionym 30-leciu, przyczynił się też walnie do modernizacji techniki eksplorowania jaskiń o rozwinięciu pionowym. Z jego nazwiskiem bądź kierownictwem wiąże się wiele osiągnięć eksploracyjnych w jaskiniach Tatr – m.in. takich, jak Śnieżna, Nad Kotlinami, Ptasia, Litworowa, Zimna, Nad Dachem, Czarna, Miętusia. To on kierował wyprawą, której w maju 1968 r. udało się połączyć jasknie Śnieżną i Nad Kotlinami w jeden system o głębokości (wówczas) 772 m. W r. 1966 uczestniczył w wyprawie do Gouffre Berger, wieloma ważnymi zagranicznymi wyprawami sprawnie kierował. Oto kilka z nich:

Dodać trzeba koniecznie, że Janusz nie należał do kierowników "sztabowych", lecz wraz z uczestnikami działał pod ziemią na pierwszej linii i osobiście uczestniczył w sportowych sukcesach. Do KW został przyjęty w r. 1960, członkostwo zwyczajne uzyskał w 1964. Był przewodnikiem górskim, od r. 1963 ratownikiem GOPR, a od 1974 starszym ratownikiem. Aktywnie działał w Akademickim Klubie Grotołazów i w TPNoZ, dużo pracy wkładał w sprawy Komisji Taternictwa Jaskiniowego ZG KW (później PZA), w latach 1965–68 będąc jej przewodniczącym. Był trenerem alpinizmu (temat pracy dyplomowej: Nowe metody pokonywania bardzo głębokich jaskiń), konsultantem GOPR do spraw taternictwa jaskiniowego, na AWF w Krakowie prowadził zajęcia z alpinizmu jaskiniowego i ratownictwa. W r. 1973 został odznaczony Srebrnym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe a w 1977 – także Srebrnym Krzyżem Zasługi. Swoje wyprawy i przemyślenia relacjonował w czasopismach speleologicznych (np. w "Gacku") ale także w "Taterniku". W tym ostatnim zamieścił m.in. następujące artykuły:

W r. 1979 wyjechał zarobkowo do Afryki (najpierw do Rabatu), gdzie bawił kilkanaście lat, nie tracąc jednak kontaktu z alpinizmem jaskiniowym. Po powrocie do kraju włączył się ponownie do czynnego życia górskiego i sportowego. Zginął w Tatrach pełniąc służbę ratowniczą, jak kiedyś Klimek Bachleda, Genek Strzeboński czy ostatnio załoga toprowskiego "Sokoła". W pamięci kolegów pozostanie jako człowiek o nieprzeciętnej osobowości i wielorakich talentach, w pełni kwalifikujących go do dowódczych pozycji, jakie w sportach górskich zajmował. (J. Nyka – z wykorzystaniem notatek Krystyny Śmiałkowej r. 1979).

Słowacki tatrolog, Ivan Bohuš, niestrudzony w powielaniu własnych wiele już razy publikowanych tekstów, na łamach organu TANAP "Tatry" przejął po Andrášim przerwany cykl poświęcony tatrzańskim szczytom i przełęczom. Mamy przed sobą trzy pierwsze odcinki jego pióra, zamieszczone w numerach 3–5/1997. Pisząc o Bystrym Przechodzie (nr 5/1997) Ivan Bohuš przypomina jego tzw. pierwsze przejście, którego 5 sierpnia 1879 r., w dzień po otwarciu nowego schroniska nad Popradzkim Stawem, dokonali Imrich Kövi i Marton Róth. Ivan Bohuš twierdzi, że w pionierskiej wyprawie uczestniczył też – w roli znawcy okolicy – miejscowy leśnik Peter, nie jest to jednak zgodne z prawdą: odszukanie i przejście przełęczy odbyło się bez przewodnika, bowiem z powodu obowiązków służbowych Peter rano odwołał swój udział w wycieczce. Wynajęty w Dolinie Furkotnej liptowski juhasik doprowadził obu turystów do Wyżniego Stawu Furkotnego, gdzie zawrócił, gdyż jego znajomość doliny tam się skończyła. Szczęśliwie doniósł jednak 2 flaszki wina – po jednej w każdej ręce – skacząc z nimi jak koza po blokach i wspinając się na skalne progi. Dla odmiany w artykule o Wadze (nr 3/1997), wśród autorów tzw. pierwszego wejścia (Ede Blásy i stary gazda ze Stwoły) Ivan Bohuš nie wymienia trzeciej osoby: znanego tylko z inicjałów nauczyciela G.K., który obtarł stopy i czekał na przełęczy na powrót Blásyego z Rysów. Oczywiście, Blásy nie był wtedy jeszcze "smokowieckim hotelarzem", a Wagę odwiedzano wcześniej, i to często. Jak pisze Blásy w węgierskim piśmie "Tátra-Vidék" 1883, jego przewodnik był na Wadze przedtem dwa razy, przy czym raz spotkał na niej ludzi z Polski, którzy nadeszli niewątpliwie z Doliny Ciężkiej i opowiadali mu o Czarnym Stawie i Rybim Plesie. Nie brak też błędów w artykule o Koprowej Przełeczy (nr 4/1997). Prof. Maksymilian Nowicki szedł w r. 1867 znad Hińczowych Stawów do Doliny Hlińskiej, a nie odwrotnie, jak czytamy w czasopiśmie "Tatry". Alfred Martin i Emil Baur byli na Koprowej Przełeczy nie pierwsi, lecz w najlepszym razie drudzy w zimie (18 marca 1906). O pierwszym przejściu łatwej i ważnej komunikacyjnie przełęczy trudno mówić w r. 1861, wiadomo przecież o przejściach wcześniejszych (np. Stęczyńskiego ok. 1850), a na mapach z pierwszej ćwierci XIX w. jest przez nią oznaczona ścieżka! Czy nazwę nadał przełęczy ("całemu wgłębieniu grzbietu między Koprowym a Małą Koprową Turnią") Mór Déchy w r. 1874? Zwróćmy uwagę, że dla tego właśnie odcinka grani nazwy Koprowe używa już Göran Wahlenberg na swej mapce z r. 1814. W dniu 21 września 1868 r. przechodził przez grzbiet w obie strony lichenolog Hugo Lojka, który dopytywał się o miano przełęczy. Katolicki proboszcz w Batyżowcach powiedział mu, że słyszał dla niej nazwę "Hiska czy podobnie" – być może Hinska, Heńska lub Hlińska (w XIX w. Przełęcz Hlińska pojawia się wymiennie z Przełęczą Koprową, np. w wydaniu 1891 "Eljasza" na s. 426). O nazwie Bystrego Przechodu Ivan Bohuš pisze, że ustaliła się ona po I wojnie światowej, a z pochodzenia jest ludowa, nadana przez pasterzy ze Szczyrby. I tu nasuwają się wątpliwości. Według naszej wiedzy, wymyślił ją w r. 1902 Stanisław Eljasz-Radzikowski w miejsce używanych dotąd przez siebie i ojca nazw w rodzaju "Przełęcz Soliska (Lorenz-Joch)" (1891, 1896), "przejście Lorenca" (1900), "Soliskowa Przełęcz" (1900). Określenia pospolitego przechód użył w stosunku do tego siodła Walery Eljasz w VI wydaniu przewodnika (1900, s. 220) i tą drogą zapewne weszło ono do obecnej nazwy, która w naszej literaturze pojawiła się nie po I wojnie, lecz w r. 1903. Słowaccy autorzyi zaadaptowali ją kilkanaście lat później w formie "Bystré sedlo". Mówiąc o zimowym wejściu na Bystry Przechód, Ivan Bohuš podaje rok śmierci prof. Alfreda Martina: 1964 (co powtarza w odcinku o Przełęczy Koprowej, a także kilkakrotnie w w innych swych artykułach i książkach). Skąd ta data? Gdyby czytał "Taternika", znalazłby w nim w r. 1977, a więc w 13 lat później, notatkę o 95. urodzinach Profesora – ociemniałego już wówczas, ale cieszącego się niezgorszym zdrowiem. Żył on jeszcze jakiś czas, choć pełnej setki nie doczekał.

Cóż, mylić się jest rzeczą ludzką – wszyscy popełniamy błędy, zwłaszcza, że tzw. tatrologia jest w swych starszych obszarach "nauką" w części widłami na wodzie pisaną. Dobrze jednak mieć świadomość własnej omylności i ograniczeń posiadanej wiedzy, do czego niestety nie wszyscy piszący potrafią się przyznać.

Bez mała rok przygotowywał się zespół niemiecki na spotkanie z pionowym granitem wschodniej Grenlandii. Planując wyprawę zrezygnowano programowo z depozytów "z powietrza" czy tragarzy. Sprzęt techniczny ograniczono do minimum – z uwagi na czystość stylu i na ładowność łodzi. Nie było więc w workach platform biwakowych, a z żelaza tylko normalne haki, 2 zestawy friendów i rocków oraz 80 nitów – bez wiertarki! Na osobę wypadało 80 kg bagażu. 19 sierpnia 1997 Stefan Glowacz, Kurt Albert, Holger Heuber, Hans Martin Götz, Thomas Ulrich i Jürgen Knappe wyruszyli z Kulusuk na wschodnim wybrzeżu Grenlandii. Kajakami morskimi płynęli 100 km aż do bocznej odnogi lodowca Karale, dokąd dotarli 23 sierpnia. Cały bagaż oraz 3 kajaki wciągnęli na wysokość 800 m przez morenę na lodowiec, na którym używali ich jako sanek. 27 sierpnia stanęli u podnóży Tupilaka. Ściana ma przeszło 1500 m wysokości i dzieli się na 800-metrowe urwisko lodowe i tej samej wysokości zerwę skalną. "29 sierpnia – mówi Glowacz – udało nam się przejść partie lodowe, część skalna zajęła nam 2 dni i 31 sierpnia 1997 około godz. 18 stanęliśmy na szczycie Tupilaka. Odcinek skalny liczył 15 wyciągów, a jego trudności oceniliśmy na VIII, nadając drodze nazwę »Zorza Polarna«. Nie syci wspinania, dołożyliśmy jeszcze jedną drogę – na bezimiennym szczycie w okolicy, ocenioną na VIII+ i nazwaną »Epoka Lodowa«. Po 4 tygodniach byliśmy z powrotem w Kulusuk." Styl wyprawy i obu niemal czysto klasycznych przejść w pełni zasługuje na zauważenie i popularyzację.