W niedziele 25 wrzesnia 2005 zmarl nagle Kazimierz Glazek, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli "zlotych lat" alpinizmu polskiego. Wspinal sie na czterech kontynentach, byl jednym z czterech zyjacych Polakow (ogolem bylo ich 10), ktorzy na szczytach 8-tysiecznych staneli jako pierwsi ludzie. Byl takze znanym w swiecie matematykiem i oddanym mlodziezy dydaktykiem akademickim. Urodzil sie 20 lutego 1939 r. w Warszawie, gimnazjum skonczyl we Wroclawiu, w latach 1957–62 studiowal na tamtejszym uniwersytecie nauki matematyczne, ktore pozniej – od r. 1962, a od 1969 ze stopniem doktora – wykladal na wyzszych uczelniach w kraju i za granica (w GS 02/03 pozdrawial nas z nowo otwartej politechniki w Islamabadzie). Jego bratanek, Grzegorz Glazek, przypomina, ze byl zapalonym szachista – w latach studenckich grywal zawodniczo.

Wspinal sie od r. 1957, najpierw w Sokolich Gorach i Karkonoszach. Na scianach Tatr powtarzal najtrudniejsze drogi, w ciagu 15 lat dorobil sie 10 wlasnych drog i 7 pierwszych przejsc zimowych. Wiele lat temu sporzadzil dla nas wykaz swych najciekawszych wejsc tatrzanskich – ten jego wybor ukaze sie we wspomnieniu w "Taterniku" 3–4/05. Jako instruktor KW i PZA wyszkolil rzesze wspinaczy. W tym czasie interesowaly go tez jaskinie (byl bratem znanego speleologa, prof. Jerzego Glazka) – uczestniczyl w wyprawach Sekcji Jaskiniowej AKT, m.in. do Jaskini Czarnej (odkrycia za tzw. Kominem Wegierskim).

W r. 1964 wraz z nizej podpisanym wyjechal po raz pierwszy na zachod – do Austrii. W Stubaier Alpen otrzymalismy przeszkolenie lodowe, w Wilder Kaiser byly wspinaczki skalne. Kazik przeszedl tu m.in. kant Bauernpredigstuhl i droge Wiessnera na SE scianie Fleischbanku. Nieoczekiwanym efektem tego wyjazdu byly nasze wspolne tarapaty z... kontrwywiadem PRL. W latach 1966 i 67 wyjezdzal w rejon Mont Blanc i do Szwajcarii (m.in. NW filar Finsteraarhornu z wlasnym wariantem), w 1973 w Kaukaz ("Zaba" Kensickiego na Piku Szczurowskiego), w 1974 w gory Norwegii (pierwsze przejscie zimowe drogi francuskiej na Trollveggen). Latem 1971 wspinal sie w Hindukuszu, wchodzac na dziewicze szczyty Aspe Syah (6350 m) i Sahe Kalan (5880 m). Rok 1969 przyniosl owocna wyprawe w dziki wowczas Pamiro-Alaj. Padaly dotad niezdobyte szczyty: Warszawa, Maryla, Hanka, 25-lecia PRL i najwyzszy w calych tych gorach, strzelisty Pik Skalistyj (5621 m, 12 sierpnia). Bogdan Jankowski stwierdza z gorycza, ze z piatki zdobywcow Skalistego przy zyciu pozostal juz tylko on jeden. W latach 1972 i 1974 wchodzil roznymi drogami na Pik Kommunizma (7483 m).

Ale nazwisko Kazimierza Glazka widnieje tez na honorowej liscie pierwszych ludzi na szczytach i wierzcholkach 8-tysiecznych. Trzydziesci lat temu, 28 lipca 1975 r., w zespole wyprawy wroclawskiej dokonal wejscia na dziewiczy Broad Peak Central (8016 m) w Karakorum, przez G.O. Dyhrenfurtha uwazany za najbardziej samodzielny z tzw. bocznych osmiotysiecznikow. Niestety, z 5 zdobywcow do bazy powrocilo tylko dwoch. Kazik bolesnie przezyl ten dramat, ale juz w rok pozniej uczestniczyl w wyprawie na K2, na nowej drodze osiagajac wysokosc 8100 m. W latach 1985 i 1986 byl czlonkiem wypraw na Himalchuli (7893 m) i Nanga Parbat (8125 m). W 1981 wykorzystal wyjazd konferencyjny do wypadu w Gory Skaliste (nowa droga), a w 1987 poznal fragment Andow Peruwianskich.

Sylwetke zawodowa Kazika przybliza nam jego przyjaciel i kolega "po fachu", Wojciech Dzik: Po 30 latach pracy naukowej i dydaktycznej we Wroclawiu, przez ostatnie 12 lat byl profesorem Uniwersytetu Zielonogorskiego. Byl cenionym specjalista w zakresie algebry ogolnej, autorem wielu prac, ksiazek i monografii (glowna monografia dotyczyla algebraicznego pojecia niezaleznosci). Stworzyl i prowadzil cenione w swiecie czasopismo "Discussiones Mathematicae – General Algebra and Applications". Zapraszany na konferencje algebraiczne, duzo podrozowal. Przy okazji byly tez spotkania z gorami, w ktorych zwykle towarzyszyl mu Wojtek Dzik – ostatni raz byli w maju 2005 na austriackiej Raxalpe. O swoich wspinaczkach pisywal glownie w "Taterniku", ale takze w innych pismach – w kraju i za granica. Jego ostatnia popularna praca byl dotad nie opublikowany obszerny esej "Algebra i gory". Paryscy poswiecili Kazkowi sporo miejsca w WET, miewa tez hasla w encyklopediach zagranicznych. Towarzyski z natury, utrzymywal zywe kontakty z kolegami, uczestniczyl w zjazdach seniorow.

Ostatnio wspominal, ze ma w glowie plan autobiografii gorskiej. Czekal na lata emerytury – niestety, nie zdazyl. Nie on jeden... Zmarl podczas wycieczki do Tunezji – w hotelowym basenie kapielowym. Spoczal we Wroclawiu, gdzie spedzil wiekszosc zycia. Od PZA i gorskiej braci w serdecznych slowach pozegnal go Michal Gabryel.

Jednym z glownych wydarzen lata 2005 w polskim himalaizmie byla wyprawa wespol z Bulgarami na K2 (8611 m), wskutek bardzo zlej pogody nie doprowadzona do szczytu. Pod kierownictwem Anny Czerwinskiej w Karakorum wyjechali Leszek Cichy, Dariusz Zaluski, Bojan Petrow, Dojczin Bojanow i Iwan Temelkow. Opieke nad baza wziela na siebie Joanna Kowalczewska. Relacje z Karakorum ukazywaly sie w prasie i na roznych stronach internetowych, my poprosilismy Anie o zwiezle kalendarium wyprawy. Przedstawia sie ono nastepujaco:

Warunki pogodowe byly w tym roku skrajnie ciezkie, najlepszym dowodem calkowity brak wejsc nie tylko na K2 ale nawet droga normalna na Broad Peak. Pogode "szczytowa" przyniosl tylko 1 dzien: 21 lipca. Wspolpraca w ekipie ukladala sie bardzo dobrze i nie brakowalo ducha walki. Zabraklo tylko paru dni pogody. Pozytywnym efektem wyprawy bedzie reportaz filmowy Darka Zaluskiego, przygotowano tez material do filmu wyprawowo-dydaktycznego. Duzym zainteresowaniem wyprawa cieszyla sie w Bulgarii. W Pakistanie latem 2005 bawily 84 wyprawy, na K2 zezwolenia wykupilo 8 wypraw z laczna liczba 60 uczestnikow.

Bodziu Kowalski podpowiada nam, abysmy w nawiazaniu do jego notatki o Sfinksie (GS 07/05) odnotowali na naszych lamach dwie inne polskie drogi z minionego lata. I tak w skalnym Karakorum w obramieniu doliny Nangmah, podchodzacej pod K6 i Kapure od poludniowego zachodu i przez grzbiet sasiadujacej z Dolina Charakusy, droge – o trudnosciach VII UIAA – poprowadzili Jan Kuczera (z KW Katowice) i Tomasz Polok – zachodnim filarem Changi Tower (ok. 5300 m). "Wspinanie cechuje sie slaba, czasami bardzo slaba asekuracja w niepewnej skale, jaka stanowi tutaj mocno zwietrzaly granit" – mowi Jan Kuczera. Przejscia dokonano modnym w tym sezonie stylem alpejskim, OS, w 11 godzin. Z wczesniejszej proby wejscia N sciana Runkanchanga zespol wycofal sie, zanosilo sie bowiem na dluga hakowke. — Inny ladny sukces odnotowujemy z Himalajow Indyjskich. Dawid Kaszlikowski i Michal Krol (obaj z KW Warszawa) rozbili baze w znanej z wysokich skalnych szczytow Dolinie Miyar. Z bazy wysunietej (5000 m) zaatakowali oni SW sciana dziewiczy szczyt 5630 m. Po "oblaskawieniu" 250 trudnych dolnych metrow, ruszyli w gore, by w ataku non stop osiagnac wierzcholek w nocy z 5 na 6 wrzesnia. Dla szczytu zaproponowali nazwe "Lotos", a przewaznie mikstowej drodze dali bardzo wysokie oceny: VIII-, M6, lod 80*. Szczegoly wejscia znalezc mozna na stronie . Pod jesien w indyjskim Lahulu dzialala wyprawa klubu "Matragona" (kierownik Andrzej Zboinski), z powodu braku pogody nie osiagnela jednak zamierzonego celu.

Pazdziernik 2005 r. zapisze sie w dziejach Himalajow jedna z najwiekszych katastrof alpinistycznych, jakie sie w tych gorach wydarzyly. W wyniku wielkich opadow sniegu, 20 pazdziernika na baze pod Kang Guru (6981 m) zeszla potezna lawina, ktora usmiercila cala 7-osobowa wyprawe francuska wraz z 11 Nepalczykami – ocalalo tylko 4 tragarzy. Wdrozona po 4 dniach akcja ratunkowa Himalayan Rescue Association z udzialem ratownika z Chamonix mogla tylko potwierdzic zle przypuszczenia: cala okolice pokrywa warstwa zbitego sniegu 8–10 m grubosci i nikt z zasypanych nie przezyl. 25 pazdziernika udalo sie odnalezc jedna z ofiar: Francuza Brunona Chardina (ktory latem tego roku wszedl w wieku 61 lat na Nanga Parbat). Pozniej do Nepalczykow dolaczylo 5 ratownikow z PGHM z wyszkolonymi psami. Tragiczna wyprawa kierowal profesor ENSA, Daniel Stolzenberg (60), doswiadczony alpinista wyprawowy. Zginal wraz z zona Marie-Odile. Poprzednie tragedie himalajskie nie przekraczaly jednorazowo 16–17 ofiar, w tym sensie te ostatnia "Desnivel" nazywa "tragedia historica". Najwieksza katastrofa alpinistyczna w gorach Azji Centralnej pozostaje lawina na Piku Lenina z dnia 13 lipca 1990 r., ktora pozbawila zycia 43 osoby z 5 krajow (szczegoly "Taternik-Biuletyn" 3/90).

Jak podal "Nepal Times" z 2 pazdziernika, sezon jesienny 2005 w Nepalu zapowiadal sie slabo. Wyprawy z 11 krajow wykupily tylko 17 zezwolen na dzialalnosc na 11 szczytach. 4 wyprawy przybyly z Japonii, 3 ze Slowenii, 2 ze Szwajcarii, po jednej z Australii, Kanady, Holandii, Francji, Hiszpanii, Slowacji i Ukrainy. Po 3 zespoly wybraly Dhaulagiri (8167 m) i Tukuche (6920 m), 2 Amadablam. Mount Everest nie zainteresowal nikogo (Michalscy ojciec i syn planowali wejscie od polnocy). Atakowano kilka szczytow rzadko dotad odwiedzanych, jak Janak (7090 m), Pankbunk (6244 m), P.6251 m. W pogodzie bylo pare "okien", ktore pozwolily wyprawom na realizacje zamierzen. Do ciekawszych nalezy wejscie 2 Japonczykow i 2 Szerpow sciana SW Gyachung Kang (7952 m). Na Gyajikang (7038 m) weszlo 7 czlonkow innej wyprawy japonskiej, w tym panowie w wieku 58, 64, 68 i 70 lat. Na Dhaulagiri staneli Szwajcar i 5 Rosjan, m.in. znani wysokosciowcy Jewgienij Winogradzki i Siergiej Bolotow. Natomiast w jesieni wzrosly przyloty turystow do Nepalu – w pazdzierniku o 15%. Glownie chodzi o Indie, ale i na liniach Europejskich widac ozywienie. W zwiazku z przyszlorocznym 50-leciem wejsc na Manaslu i na Lhotse (obchody 9 i 18 maja 2006 w Katmandu), wladze obnizyly o 50% oplaty za te szczyty na okres 1 III – 30 VI 2006.